شیرآلات فولادی چیست؟ ( تفاوت قیمت و کاربرد انواع شیر فولادی )
شیر فولادی ( به انگلیسی Carbon Steel Valves ) یکی از انواع پرکاربرد شیر صنعتی به شمار می رود. تنظیم ، قطع و وصل کردن جریان سیال از مهمترین کاربردهای این نوع شیرآلات است. شیر فولادی، ترکیبی از فولاد و عناصر مهمی به ویژه کربن می باشد. مقاومت و دوام بالا، حوزه کاربرد گسترده خانگی تا صنعتی از ویژگیهای اصلی انواع شیر فولادی است.
در این مطلب قصد داریم به بررسی مشخصات فنی، مزایا و کاربرد شیرآلات فولادی در کلاس های مختلف بپردازیم. همچنین نیم نگاهی به فاکتورهای تعیین کننده در قیمت شیر فولادی خواهیم داشت. پس اگر به دنبال آشنایی بیشتر با این نوع شیرآلات پرکاربرد هستید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
شیر آلات فولادی چیست؟
شیر فولادی یکی از انواع شیرآلات برای تأسیسات مکانیکی و سیستم های لوله کشی است. شیر فولادی بر پایه آلیاژ فولاد و با درصدی از کربن ساخته می شود. میزان کربن موجود، سبب تقسیم بندی شیرآلات به گریدهای مختلف می شود. نظیر فولاد کم کربن، کربن متوسط و کربن بالا. شیرآلات فولادی برای کنترل کردن جریان سیال استفاده می شود. تنظیم و قطع و وصل کردن جریان از مهمترین موارد محسوب می شود.
مشخصات فنی شیر فولادی
درصد کربن شیر فولادی ، از عوامل تعیین کننده در خصوصیات و مشخصات فنی شیر فولادی است. افزایش میزان کربن در ساخت شیر آلات باعث و افزایش سختی و مقاومت می شود. از طرفی شکل پذیری و چکش خواری محصول را کاهش می دهد.
شیر فولادی با درصد کربن کم، از انعطاف بیشتری برخوردار بوده و قیمت ارزان تری نیز دارد. اما شیر فولادی با درصد کربن بالا، برای شرایط با دمای بالا مناسب تر است. از طرفی این نوع شیر آلات انعطاف پذیری کمتر و شکنندگی بیشتری دارند.
شیر فولادی، افت فشار کمی در جریان ایجاد می کنند. در نتیجه برای استفاده در جریان های طولانی انتخاب بسیار مناسبی هستند.
سایز و ابعاد شیرآلات از حیث قطر و ضخامت بسیار متنوع و متغیر است. شیرآلات کوچک برای امور ساده نظیر ساخت و ساز و شیرآلات بزرگ برای کارهای صنعتی کلان توصیه می شود. سایز شیر فولادی از ۲ تا ۳ سانتی متر تا چند ده سانتی متر می تواند متفاوت باشد.
نحوه اتصال شیرآلات فولادی محدود به یک یا دو روش نیست. شیر فلنج دار یکی از نمونه های پرکابرد در زمینه اتصال تجهیزات پایپینگ و شیرآلات کربن دار است. اتصال ساکت ولد، اتصال رزوه ای و همچنین جوشکاری از دیگر روش های اتصال رایج می باشد.
مزایای شیر فولادی
مقاومت و استحکام بسیار بالا
دوام در برابر پوسیدگی و شرایط شیمیایی
پرکاربرد برای طیف وسیعی از حوزه های مسکونی و صنعتی
استقامت بالا در برابر ضربه و فشار
امکان عبور حجم زیادی از جریان سیال در لوله کشی با افت فشار کم
پرکاربرد برای دمای بالا با سیت های مختلف
دوام و طول عمر مناسب
کاربرد شیر فولادی
شیر فولادی و سایر انواع شیرآلات فولادی، شیرآلات برنجی و چدنی برای کنترل جریان سیال استفاده می شوند. تنظیم، قطع و وصل کردن جریان مهمترین کاربرد شیرآلات مختلف است. در همین راستا انواع شیر فولادی نیز برای تنظیم فشار و کنترل ورود و خروج سیالات استفاده می شود.
این کاربرد در کنار مزایای خوب این نوع شیرآلات، سبب استفاده از شیرفولادی در حوزه های مختلف شده است. از جمله:
ایده آل برای تأسیسات صنعتی نظیر صنایع پتروشیمی
استفاده از انواع شیر فولادی برای ساخت و سازهای مسکونی
قابلیت استفاده در صنایع پالایشی نظیر نفت و گاز
پرکاربرد برای صنایع مبتنی بر هیدرولیک نظیر نیروگاه ها
مناسب برای کارگاه ها و تولیدی ها کوچک
انواع شیرآلات فولادی
شیر فولادی بر اساس نوع استفاده و ساختار طراحی شده به چند دسته مختلف تقسیم می شوند. برخی از آن ها قابلیت تنظیم جریان را دارند. برخی دیگر نظیر گیت ولو (شیر کشویی) نیز تنها امکان قطع و وصل کردن جریان را میسر می کنند. با این وصف، پرکاربردترین انواع شیرآلات فولادی عبارتند از:
شیر فولادی یکطرفه
شیر فولادی توپی
شیرفلکه فولادی
شیر کشویی فولادی
شیر فولادی پروانه ای
شیر سوزنی فولادی
شیر صافی فولادی
شیر فولادی در کلاس های مختلف
برای طبقه بندی و استاندار سازی شیرآلات فولادی از کلاس بندی استفاده می شود. برای این کار با استفاده از استانداردهای معتبر نظیر ASME B16.34 شیر فولادی بر اساس میزان فشار و دمای تحملی به کلاس های مختلف تقسیم می شود. از جمله مهمترین آن ها عبارتند از:
شیر فولادی کلاس ۱۵۰
شیر فولادی کلاس ۳۰۰
شیر فولادی کلاس ۶۰۰
شیر فولادی کلاس ۹۰۰
شیر فولادی کلاس ۱۵۰۰
شیر فولادی کلاس ۲۵۰۰
شیر فولادی کلاس ۴۵۰۰
در میان شیر آلات فولادی در کلاس های مختلف، شیر فولادی کلاس ۱۵۰ و شیر کلاس ۸۰۰ کاربرد بیشتری دارند.
تفاوت کلاس شیر آلات فولادی
یکی از تفاوت های اصلی شیرآلات فولادی در کلاس های مختلف فشار قابل تحمل است. به عنوان مثال شیر کشویی استیل کلاس ۱۵۰ تحمل فشار ۱۵۰ PSI (پوند بر اینچ مربع) دارد. با افزایش کلاس، میزان فشار قابل تحمل نیز افزایش می یابد.
از دیگر تفاوت های کلاس بندی های مختلف، قیمت شیر آلات فولادی است. به عنوان مثال قیمت گیت ولو کلاس ۱۵۰ با قیمت گیت ولو کلاس ۸۰۰ تفاوت دارد. چرا که مشخصات فنی و ویژگی های آن ها با یکدیگر متفاوت است.
حوزه کاربرد شیر فولادی در کلاس های مختلف متفاوت است. شیرهای کلاس بالا به دلیل تحمل فشار و دمای بالا، برای امور صنعتی و سنگین مناسب است. شیرهای کلاس پایین نظیر شیر فولادی کلاس ۱۵۰ برای امور رایج و سبک انتخاب بهتر و ارزان تری هستند.
قیمت شیر آلات فولادی
قیمت خرید شیر فولادی عامل مهمی برای انتخاب و استفاده از این نوع شیرآلات است. به دلیل اثرگذاری عوامل مختلف، نمی توان قیمت ثابت و مشخصی برای شیرفولادی لحاظ کرد. اگر نگاهی به لیست قیمت شیرآلات فولادی بیندازید، خواهید دید که قیمت این شیرآلات چقدر می تواند متنوع باشد. علت آن نیز نقش فاکتورهای متعدد بر قیمت تمام شده این نوع شیرآلات است. عواملی نظیر:
ترکیب ساخت شیر فولادی
شیر فولادی می تواند در انواع کم کربن، کربن متوسط و کربن بالا تولید شود. طبیعتاً تغییر در ساختار و آلیاژ سازنده شیرآلات، تأثیر مهمی در مشخصات فنی و قیمت خرید شیرآلات فولادی دارد.
مشخصات فنی و کلاس شیرفولادی
همان گونه که اشاره شد، شیرآلات فولادی در انواع مختلفی طراحی و تولید می شود. کلاس ۱۵۰ با تحمل فشار ۱۵۰ PSI از پرکاربردترین آن هاست. تغییر کلاس شیرآلات یعنی تغییر در مشخصات فنی نظیر مقاومت و تحمل فشار و دما. در نتیجه در کلاس های مختلف شیرآلات فولادی، شاهد قیمت های مختلفی هستیم.
نوع شیرآلات فولادی
شیرآلات فولادی دارای انواع مختلفی از جمله شیریکطرفه، شیر کشویی، شیر توپی و … است. تغییر در نوع شیرآلات به معنای تغییر در ساختار طراحی، نوع استفاده و قابلیت های شیرآلات می باشد. همین عامل می تواند قیمت شیر فولادی را دستخوش تغییر نماید.
قیمت آهن و نرخ ارز
قیمت فلزات جهانی نظیر آهن می تواند بر قیمت محصولات به ویژه شیرآلات وارداتی تأثیر بگذارد. نرخ ارز و قیمت دلار نیز از دیگر فاکتورهای مهم در این خصوص محسوب می شود.
برند سازنده شیر فولادی
برند و شرکت سازنده شیرآلات نقش مهمی در تعیین قیمت خرید شیر فولادی دارد. امروزه شرکت های مختلف ایرانی و خارجی اقدام به تولید شیرآلات فولادی می نمایند. برندهای معتبر و خوش نام اغلب قیمت بالاتری دارند. از طرفی برخی برندهای کمتر شناخته شده برای ربودن گوی سبقت، قیمت ارزان تری ارائه می کنند.
مرکز خرید شیرآلات فولادی
علاوه بر فاکتورهای بیان شده، مرکز خرید شیرآلات می تواند بر قیمت مناسب شیر فولادی اثرگذار باشد. یک فروشگاه خوب و معتبر، ارتباط مستقیم با شرکت ها دارد و واسطه ها را کاهش می دهد. همچنین تخفیفات ویژه ای برای فروش بیشتر درنظر می گیرد. در نتیجه خرید از مرکز معتبر شیرآلات فولادی نقش مهمی در خرید شیرآلات قیمت مناسب دارد.
