در هر نوع سیستم لوله کشی، چه برای انتقال آب، چه برای سیالات صنعتی و چه در سیستم های سرمایشی و گرمایشی، ورود هوا به خطوط انتقال پدیده ای اجتناب ناپذیر است. هوا ممکن است در هنگام پر شدن سیستم، هنگام تعمیرات، از نشتی های کوچک یا حتی از طریق آب حاوی اکسیژن محلول وارد شود. وجود هوا در لوله ها به ویژه در مسیرهای طولانی، می تواند مشکلات جدی و هزینه بر ایجاد کند. از کاهش دبی و افت فشار گرفته تا ضربه های ناگهانی به پمپ ها و انسداد جریان در نقاط مختلف شبکه، همگی از تبعات باقی ماندن هوا در سیستم هستند.در مسیرهای طولانی، هوا معمولاً در نقاط مرتفع یا زانویی ها تجمع می یابد و در آن نقاط حبس می شود.
این فضاهای گیر افتاده از هوا اصطلاحاً تله هوا نامیده می شوند. رفع آن ها نه تنها برای بازگرداندن عملکرد نرمال شبکه ضروری است، بلکه از آسیب دیدن تجهیزات و کاهش طول عمر سیستم نیز جلوگیری می کند.
تله های هوا چگونه در سیستم های لوله کشی شکل می گیرند و چه عواملی در ایجاد آن ها مؤثرند؟
تشکیل تله هوا در لوله کشی به طور معمول در نقاطی اتفاق می افتد که یا ارتفاع لوله ناگهان افزایش می یابد، یا جریان سیال کند می شود، یا مسیر دارای پیچ و خم زیادی است.
هوا به دلیل چگالی پایین تر از آب، تمایل دارد به بالا صعود کند و در صورت نبودن راه خروج، در نقاط مرتفع یا زانویی های رو به بالا گیر می افتد. در لوله کشی های طولانی، این پدیده به وفور رخ می دهد، چراکه مسیر طولانی، فرصت بیشتری برای جدایش هوا از سیال فراهم می کند و به دلیل افت فشار در انتهای مسیر، هوای آزاد شده نمی تواند به آسانی از سیستم خارج شود.
همچنین، سیستم هایی که به صورت افقی یا با شیب اندک طراحی شده اند، بیشتر مستعد حبس هوا هستند. به ویژه اگر شبکه بدون طراحی اولیه مسیرهای هواگیری راه اندازی شده باشد، حجم زیادی از هوا می تواند در لوله ها باقی بماند و عملکرد آن را مختل کند. در همین راستا، شناخت رفتار سیال، طراحی شیب مناسب، و درک نقاط بحرانی تجمع هوا، اساس پیشگیری و رفع تله های هوا در لوله کشی طولانی و راهکارهای رفع آن را شکل می دهد.
